Η κρίση δείχνει τα δόντια της, η ανεργία μαστίζει κάθε οικογένεια και τα χρέη είναι βουνό. Πριν χτυπήσει την πόρτα σας ο δικαστικός κλητήρας πρέπει να διαπιστώσετε τα όριά σας και να κάνετε πλάνο ρύθμισης των οφειλών σας.
Ακόμα κι αν μέχρι σήμερα πληρώνατε στην ώρα σας. Πόσο μάλλον εάν έχετε ληξιπρόθεσμες οφειλές, δηλαδή πάνω από τρεις μηνιαίες δόσεις απλήρωτες. Μάθετε το πώς
Ήδη τα δικαστήρια έχουν δεχθεί πάνω από 7.000 αιτήσεις για ρύθμιση χρεών, ενώ έχουν εκδοθεί αποφάσεις για 350 περιπτώσεις. Στις 50 από αυτές υπήρξαν ακόμα και διαγραφές χρεών. Την ίδια στιγμή οι τράπεζες περιμένουν ένα κύμα 2 εκατ. δανείων να «χτυπούν» κόκκινο στο επόμενο διάστημα με αποτέλεσμα να έχουν «καμφθεί» οι αρχικές αντιστάσεις τους και να παίρνουν πρωτοβουλία ρύθμισης χρεών από μόνες τους. Έτσι, ολοένα αυξάνονται τα τηλέφωνα ακόμα και σε συνεπείς δανειολήπτες ή κατόχους πιστωτικών καρτών, με τα οποία τους προτείνουν ρύθμιση (αύξηση διάρκειας, μείωση δόσης κλπ). Προφανώς σκέφτονται ότι είναι καλύτερο να πάρουν κάτι λιγότερο από το τίποτα.
Είναι, όμως, τα πράγματα τόσο απλά; Όχι και η όλη διαδικασία κρύβει δυσκολίες και παγίδες, οι οποίες μπορεί να κοστίσουν ακριβά -ακόμα και την περιουσία μας.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας διακρίνουμε δύο περιπτώσεις:
Συνεπής δανειολήπτης
Υποθέτουμε ότι ανήκουμε στην κατηγορία των δανειοληπτών και των κατόχων πιστωτικών καρτών που με δυσκολία μεν, αλλά με συνέπεια καταβάλλουμε κάθε μήνα τις δόσεις μας. Ωστόσο, βρισκόμαστε στο όριο, καθώς η παραμικρή μεταβολή προς τα κάτω των εισοδημάτων μας θα έχει ως συνέπεια την... ασυνέπειά μας.
Για να δούμε αν είμαστε στο όριο ή για να δούμε πόσο κοντά είμαστε σε αυτό θα κάνουμε έναν απλό υπολογισμό: Πόσο είναι το καθαρό μας οικογενειακό εισόδημα; Οι δόσεις δεν πρέπει να ξεπερνούν το 40%. Αν λοιπόν το καθαρό οικογενειακό εισόδημα είναι 1.500 ευρώ, τότε οι δόσεις συνολικά δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 600 ευρώ το μήνα. Κάθε μεγαλύτερο ποσό από αυτό μάς φέρνει πιο κοντά στην «κόκκινη» περιοχή. Ισως, μέχρι τώρα να μπορούσαμε να ζούμε στην «κόκκινη» περιοχή, αλλά η απειλή της ανεργίας δεν μας αφήνει περιθώρια.
Τι κάνουμε αν οι υποχρεώσεις μας είναι άνω του 40%; Υπάρχουν οι εξής λύσεις:
Πρώτον, εξετάζουμε την περίπτωση μήπως έχουμε τα χρήματα να εξοφλήσουμε το υπόλοιπο των οφειλών ή ένα μεγάλο μέρος του, ώστε οι δόσεις να πέσουν κάτω από το 40% των εσόδων μας.
Δεύτερον, αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα (ακόμα και με δανεικά από τη θεία μας), τότε κάνουμε ένα πλάνο με το πόσο θα αντέχουμε στο εξής να πληρώνουμε κάθε μήνα. Αυτό το πλάνο το υποβάλλουμε στην τράπεζα, ζητώντας «αναδιάρθρωση». Αν για παράδειγμα έχουμε ένα στεγαστικό δάνειο 20 ετών με επιτόκιο 5,5% ποσού 150.000 ευρώ, του οποίου η δόση είναι σήμερα 1.032 ευρώ, θα ζητήσουμε από την τράπεζα μία άλλη λύση, ώστε η δόση να πέσει κάτω πχ από τα 500 ευρώ το μήνα. Το πιο εύκολο που μπορεί να κάνει η τράπεζα είναι να αυξήσει τη διάρκεια του δανείου και από 20 έτη να το κάνει 30 έτη. Τότε η δόση πέφτει στα 852 ευρώ, περίπου. Αν μας εξυπηρετεί το ποσό αυτό, έχει καλώς. Αν όχι, θα πρέπει να βρει άλλη λύση, όπως για παράδειγμα η μείωση του επιτοκίου, το «πάγωμα» για κάποιο διάστημα μέρος του κεφαλαίου ή ακόμα και η διαγραφή μέρους αυτού. Αν μειώσει το επιτόκιο από το 5,5% στο 4%, τότε η δόση από τα 852 ευρώ πέφτει στα 716 ευρώ το μήνα. Για να πέσει η δόση κάτω από 500 ευρώ θα πρέπει να παγώσει το κεφάλαιο για περίπου άλλα 30 χρόνια (μάλλον δύσκολο). Μπορεί να το «παγώσει» για πέντε χρόνια, οπότε πέφτει (κατά μέσο όρο) η δόση στα 627 ευρώ το μήνα. Επομένως, θα πρέπει να διαπραγματευτούμε με την τράπεζα τον διακανονισμό.
Προσοχή 1: η διαπραγμάτευση προϋποθέτει ότι α) έχουμε καταθέσει τα στοιχεία των εισοδημάτων και της περιουσίας μας στην τράπεζα, β) τη σημερινή κατάσταση των οφειλών μας, γ) την πρότασή μας, δ) την επιστολή με την οποία θα προειδοποιούμε ότι με αυτά τα δεδομένα στο επόμενο διάστημα μάλλον δεν θα μπορέσουμε να είμαστε συνεπείς, ε) γνωστοποιούμε τις επιστολές στον Συνήγορο του Καταναλωτή και του ζητάμε εγγράφως τη συνδρομή του στον διακανονισμό.
Προσοχή 2: όταν αυξάνεται η διάρκεια ενός δανείου, χωρίς να μειώνεται το επιτόκιο, τότε πέφτει η μηνιαία δόση, αλλά αυξάνεται κατακόρυφα το συνολικό χρέος. Γι' αυτό δύο φορές προσοχή!
Τρίτον, αν δεν υπάρξει καμία συμφωνία με την τράπεζα, τότε ζητάμε από τον Συνήγορο του Καταναλωτή μία βεβαίωση ότι πράγματι κάναμε προσπάθεια εξωδικαστικής επίλυσης, η οποία υπήρξε άκαρπη. Με αυτή και με τα στοιχεία για την περιουσιακή μας κατάσταση, τα εισοδήματά μας και τη συνολική μας δανειακή επιβάρυνση τα καταθέτουμε μέσω δικηγόρου στο δικαστήριο. Τότε ξεκινά η δικαστική επίλυση του θέματος, η οποία θα διαρκέσει πάνω από έξι μήνες και τα έξοδα θα τα επιβαρυνθούν οι τράπεζες.
Ασυνεπής δανειολήπτης
Εάν η ασυνέπειά σας δεν προέρχεται από χόμπι (δηλαδή και στις καλές μέρες πάλι δεν πληρώνατε στην ώρα σας), τότε έχετε αρκετές πιθανότητες να πετύχετε έναν καλό διακανονισμό με τις τράπεζες είτε εξωδικαστικό είτε με δικαστική απόφαση. Εάν, όμως, η τράπεζα έχει στοιχεία ότι και στις καλές μέρες δεν πληρώνατε, τότε ετοιμαστείτε να ξεπουλήσετε...
Γενικά τα βήματα είναι αντίστοιχα με την παραπάνω περίπτωση. Η διαφορά είναι ότι σε αυτή την περίπτωση ζητείται από τις τράπεζες πιο ριζικές ρυθμίσεις (πχ διαγραφές χρεών ή μείωση των οφειλών). Αυτό προϋποθέτει ότι θα πρέπει να τεκμηριώσουμε στο δικαστήριο ότι πράγματι ο δανεισμός και οι υποχρεώσεις μας είναι μεγαλύτερες από αυτές που μπορούμε να αντέξουμε ακόμα κι αν καταβάλλουμε τη μέγιστη προσπάθεια.
Στη δικαστική ρύθμιση των χρεών θα πρέπει να ξέρουμε τα εξής:
1. Το δικαστήριο μπορεί να απορρίψει την αίτηση για ρύθμιση.
2. Η τράπεζα μπορεί να αποδείξει δόλο εκ μέρους μας. Τότε θα πάμε για μαλλί και θα βγούμε κουρεμένοι.
3. Η όποια απόφαση δεν σημαίνει κατ' αρχήν μείωση οφειλών ή διαγραφή.
4. Αν έχουμε περιουσία, τότε αυτή μπορεί να τεθεί σε εκκαθάριση με διαταγή του δικαστηρίου, ώστε να πάρουν οι πιστωτές τα χρήματά τους.
5. Δεν μπορεί να τεθεί σε πλειστηριασμό η μοναδική κύρια κατοικία, εφόσον η αντικειμενική της αξία, όπως θα την υπολογίσει το δικαστήριο, δεν ξεπερνά κατά 50% το αφορολόγητο όριο. Αν ένας δανειολήπτης έχει χρέη 100.000 ευρώ και μία κύρια και μοναδική κατοικία 1 δισ. ευρώ, δεν σημαίνει ότι η κατοικία αυτή μπαίνει στο απυρόβλητο.
6. Η μοναδική και κύρια κατοικία βγαίνει στο σφυρί για να ικανοποιηθούν οι πιστωτές για το ποσό το πολύ έως το 85% της αξίας της, όπως την υπολογίσει το δικαστήριο. Με απλά λόγια, το ποσό της πώλησης δεν το παίρνουν όλο οι πιστωτές.
7. Στην απόφαση του δικαστηρίου παίζει σημαντικό ρόλο αν ο δανειολήπτης είναι άνεργος. Για να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να κερδίσει τη δίκη, θα πρέπει να δείξει ότι προσπαθεί να βρει δουλειά. Επομένως, θα πρέπει να γραφτεί στον ΟΑΕΔ και να δεχθεί τις δουλειές που θα του προτείνουν.
8. Ρόλο στην απόφαση παίζουν τα εισοδήματα από μισθούς ή άλλες πηγές (πχ ενοίκια), η ηλικία και η κατάσταση της υγείας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου